Back to basics: hoe werkt het opladen van een elektrische auto eigenlijk? Het lijkt allemaal veel gecompliceerder dan het voltanken van je auto met diesel of benzine, maar eigenlijk is het dat niet. Voor jou als gebruiker toch niet. Je moet namelijk enkel een stekker inpluggen om het proces te starten. Is dat helemaal nieuw voor jou? Dan begrijpen we dat er wat vragen bij komen kijken. We geven informatie over de verschillende laadniveaus, de mogelijke stekkers en de benodigde laadtijd.
Hoe kun je een elektrische auto opladen?
Wanneer je je elektrische auto wilt opladen, gebruik je de bijbehorende laadkabel. Je hoeft alleen maar de stekker in de laadaansluiting van de auto en het laadpunt te steken. Sommige laadpunten hebben al een laadkabel bevestigd, waardoor je je eigen laadkabel niet nodig hebt.
Het starten en stoppen van het opladen gebeurt via een app of een laadpas die op naam staat van een persoon of bedrijf. Op sommige plaatsen (als jij bijvoorbeeld je auto oplaadt op de parking van je werk) kun je een laadbeurt ook gewoon starten en stoppen door de stekker in te steken en uit te trekken. Een app of laadpas is nodig voor het automatisch factureren van de stroomkosten.
Wanneer je begint met opladen, wordt de stekker aan beide kanten vergrendeld, zodat deze niet per ongeluk kan worden losgetrokken tijdens het laden. Als je na de laadbeurt terug wilt vertrekken, moet je eerst je auto losmaken. Ook moet je altijd eerst de stekker uit je auto trekken voor je de stekker uit de laadpaal kunt trekken. Hoe dat laden nu precies werkt? Dat leggen we je uit.
De verschillende laadniveaus
Laad jij je smartphone wel eens op met een snellader? Dat is snel en efficiënt, maar je toestel moet er wel tegen kunnen omdat het op korte tijd veel energie geeft. Hetzelfde geldt bij elektrische auto’s: er zijn verschillende niveaus waarop je je elektrische auto kan opladen: niveau 1, 2 en 3. Hoe hoger het niveau, hoe hoger het laadvermogen en de snelheid waarmee je kan laden.
Niveau 1-laden
Niveau 1-laden gebeurt wanneer je jouw elektrische auto aansluit op een regulier stopcontact. Helaas levert een standaard stopcontact slechts 2,3 kW, waardoor het laden op niveau 1 langzaam verloopt. Per uur kun je slechts 6 tot 8 kilometer rijbereik bijladen. Deze methode is niet alleen langzamer, maar kan ook gevaarlijk zijn voor jou en jouw auto omdat er geen communicatie plaatsvindt tussen het stopcontact en de auto. Daarom adviseren wij om te vermijden om op niveau 1 te laden, behalve in noodgevallen.
Niveau 2-laden
Niveau 2-laden vereist een laadpaal die aan de muur, op een paal of in de grond is bevestigd. Niveau 2-laadpalen leveren gewoonlijk vermogens tussen 3,4 kW en 22 kW en zijn te vinden bij woonwijken, openbare parkeerplaatsen, bedrijventerreinen en commerciële locaties, zoals winkelcentra en hotels. Bij een maximumvermogen van 22 kW kan de accu van je elektrische auto na een uur ongeveer 120 km aan actieradius bijladen. Dit is aanzienlijk sneller dan niveau 1-laden! De laadtijd hangt echter ook deels af van je wagen. Veel bestuurders van een elektrische auto kiezen voor een niveau 2-laadpaal voor thuis vanwege de slimme functionaliteiten, de online verbinding en extra veiligheid die deze biedt.
Niveau 3-laden
Niveau 3-laden, ook wel snelladen genoemd, gebruikt gelijkstroom om de accu van een elektrische auto op te laden zonder gebruik te maken van de ingebouwde AC/DC-omvormer aan boord van de auto. Hierdoor kan er meer en sneller stroom geleverd worden, wat ideaal is voor wagenparken en korte stops bij tankstations langs de snelweg. De laadtijd varieert afhankelijk van het vermogen van de laadpaal en de capaciteit van de auto, maar over het algemeen kunnen niveau 3-laadpalen een auto binnen enkele minuten opladen, veel korter dan niveau 1 en niveau 2.
AC (wisselstroom) of DC (gelijkstroom)?
Hoe hoger het laadniveau, hoe hoger de laadsnelheid dus. Dat was nog eenvoudig. Maar er is ook nog een verschil tussen wisselstroom (AC) en gelijkstroom (DC). Hoe werkt dat precies en wat gebruik je best bij het opladen van je elektrische auto?
Wisselstroom (of Alternating Current) wisselt van richting. Gelijkstroom (of Direct Current) stroomt in een rechte lijn. Eigenlijk zijn de batterijen die wij gebruiken enkel geschikt om gelijkstroom op te slaan, of het nu gaat over een accu in je smartphone of die van je elektrische auto. Maar het is niet zo efficiënt om die gelijkstroom over lange afstanden te vervoeren. Daarom gebruikt ons elektriciteitsnet eigenlijk altijd wisselstroom.
Iedere keer dat jij een toestel oplaadt, zorgt de oplader er dus voor dat die wisselstroom omgezet wordt in gelijkstroom. Ook je elektrische auto! Er vindt dan een omvorming plaats zodat je auto altijd opgeladen wordt met gelijkstroom.
Dat is net iets anders bij een snellader. Via zo’n lader kan gelijkstroom rechtstreeks in de accu van je auto voortvloeien. Daarom verloopt dat ook zoveel sneller!
De verschillende soorten stekkers
Hoewel er een heel aantal verschillende soorten stekkers bestaan om je elektrische auto op te laden, zijn er twee die echt belangrijk zijn. De andere soorten komen in Europa niet veel voor, waardoor je ze waarschijnlijk ook niet nodig zal hebben. Toch geven we je een snelle inkijk in elk type stekker, zodat je weet wat de verschillen zijn.
AC-laadkabels
- Type 1: vooral gebruikt in Japan en Noord-Amerika
- Type 2: vooral gebruikt in Europa, maar ook wereldwijd
- Type 3: vooral gebruikt in China
Vooral de ‘type 2’ stekker, ook wel de ‘Mennekes’ stekker genoemd, wordt bij ons het vaakst gebruikt. Het is sinds 2014 de universele standaard in Europa voor het opladen van elektrische auto’s met wisselstroom. Je kan die stekker dan ook vinden bij alle AC laadpunten en elektrische auto’s en plug-in hybrides die hier verkocht worden.
DC-laadkabels
- CCS1: vooral gebruikt in Noord-Amerika
- CCS2: vooral gebruikt in Europa
- CHAdeMO: vooral gebruikt in Japan
- GB/T: vooral gebruikt in China
De CCS2 stekker is sinds 2017 de Europese standaard voor snelladen met gelijkstroom. Alle nieuwe elektrische auto’s voor snelladen vanaf toen zijn dus uitgerust met een CSS-aansluiting
Hoe lang duurt het?
Hoe lang het duurt om je auto op te laden is niet eenvoudig in één antwoord aan te geven. Het is namelijk van heel wat factoren afhankelijk. De belangrijkste vind je hier:
De accu van de elektrische auto
Het spreekt voor zich dat een grotere accu meer tijd nodig heeft om volledig opgeladen te worden. Net zoals auto’s met een verbrandingsmotor een tank van 35 tot 60 liter hebben, hebben elektrische auto’s een grotere of kleinere accu. Dat wordt niet uitgedrukt in liter, maar in kilowattuur (kWh). Dat klinkt abstract, dus we geven het wat context. 1 kWh is de hoeveelheid energie die nodig is om een apparaat van 1000 watt gedurende een uur te doen werken. De meeste elektrische auto’s hebben de dag van vandaag een vermogen van 25 tot 100 kWh.
Laadcapaciteit van de auto
De laadcapaciteit is niet hetzelfde als de accugrootte. Het is het vermogen dat je elektrische auto aankan: het laadvermogen (gemeten in kW). Ook dit varieert sterk van merk tot merk, model tot model. Als twee auto’s met dezelfde accugrootte op hetzelfde moment aan dezelfde snellader worden opgeladen, maar auto A een vermogen heeft van 50 kW en auto B van 250 kW, dan zal auto B veel sneller klaar zijn met opladen. Hoewel auto A aan dezelfde snellader staat, kan deze de hoeveelheid energie gewoon niet verwerken, waardoor hij niet sneller zal opladen.
Laadvermogen van de laadpaal
Niet alleen het laadvermogen van je elektrische auto, maar ook het laadvermogen van je laadpaal is van belang. Hoe hoger het vermogen van de laadpaal, hoe sneller het laden zal verlopen. Dat heeft echter een grens: zolang jouw auto dit vermogen aankan, zal je auto sneller opgeladen worden.
Accupercentage
Soms is het zinvol om je auto op te laden, ook al is de accu nog niet leeg. Als je weet dat je bijvoorbeeld een langere trip dan normaal moet maken de volgende dag. Als je accu op dat moment eigenlijk nog half vol zit, zal je auto bijgevolg ook veel sneller opgeladen zijn. Sommige mensen vinden het heel fijn om te weten dat hun auto elke ochtend volledig opgeladen is. Ook dan kun je daar gewoon voor zorgen door je auto elke dag thuis op te laden aan de laadpaal, zodat hij de volgende ochtend klaar is. Zo zijn je laadtijden altijd kort en efficiënt, en ben jij altijd gerust.
Laadcurve
En hoe zit het nu met de laadcurve? Dat hangt af van de manier waarop je de elektrische auto oplaadt. Wanneer je dat doet met wisselstroom (AC) is de toevoer van elektriciteit gewoon vlak. Je auto wordt dan continu met dezelfde snelheid opgeladen. Bij gelijkstroom (DC), of snelladen, is dat anders. Omdat deze manier van laden een veel snellere stroomtoevoer aankan, zal de auto aan het begin van de laadbeurt heel snel opladen. Naarmate de batterij voller raakt, vraagt deze steeds minder stroom om de accu niet te beschadigen tijdens het laadproces. Daardoor zal je elektrische auto voor de eerste 80% altijd heel snel opgeladen worden, terwijl de laatste 20% weer wat trager gaat.
Moet je je elektrische auto elke dag opladen?
“Elke dag mijn auto opladen, daar heb ik écht geen zin in. Misschien is een elektrische auto toch niets voor mij.” Het is een mythe om te geloven dat je je auto elke dag zal moeten opladen, hoewel dat wel vaak zo wordt voorgesteld. Hoezo? Belgen rijden gemiddeld maar 11,8 kilometer per dag. De kleinste elektrische auto’s hebben een gemiddelde actieradius van 230 kilometer. Bij grote auto’s is dat zelfs 425 kilometer. Dat zet de dingen snel in perspectief.
Het woon-werkverkeer in België is wel wat hoger. Gemiddeld 28 kilometer. Ook dat is nog steeds niet zoveel als de gemiddelde actieradius. Denk je na over de aanschaf van een elektrische auto? Het is raadzaam om je gemiddeld aantal kilometers per dag en per week even onder de loep te nemen. Je zal waarschijnlijk al snel merken dat het niet nodig is om je auto elke dag op te laden. Een voordeel!
Je elektrische auto opladen, zo werkt het dus. Een eenvoudig proces, zolang je altijd gebruik kan maken van een laadpaal: veilig, altijd snel binnen handbereik en makkelijk. Ook zo’n laadpaal bij je thuis of je werkplek? Ontdek de laadpaal die het best bij je past.
Start nu met vergelijken!
